Jurang pendapatan antara jantina merujuk kepada perbezaan pendapatan median antara lelaki dan wanita nisbah kepada median pendapatan lelaki[1]. Dalam istilah yang lebih mudah, jurang ini ditentukan dan dikira dengan melihat seberapa banyak perbezaan pendapatan lelaki jika dibandingkan dengan wanita yang berada dalam tahap dan posisi yang sama.
Adakah Terdapat Jurang Pendapatan Di Malaysia?
Jawapan mudahnya, ya. Jadi, mari kita lihat dengan lebih lanjut.
Pada tahun 2020, purata gaji bulanan bagi kedua-dua lelaki dan perempuan menurun disebabkan kesan domino COVID-19. Menurut Jabatan Statistik Malaysia,[2] purata gaji bulanan dan pendapatan oleh pekerja lelaki adalah RM2,963 manakala pekerja wanita dibayar 7.0% lebih rendah pada kadar purata RM 2,889 pada tahun 2020.
Mengetepikan kesan pandemik, laporan yang sama menunjukkan bahawa gaji bulanan lelaki lebih tinggi serta konsisten daripada wanita sejak tahun 2010[2]. Di peringkat global, Malaysia berada di kedudukan ke-112 dalam Global Gender Gap Index pada tahun 2021. Sementara itu, Filipina dan Thailand masing-masing berada di tempat ke-17 dan ke-79. Apa yang lebih membimbangkan ialah Malaysia berada dalam kedudukan terakhir dalam kalangan 10 negara ASEAN dalam 2021 Global Gender Gap Index[3].
Banyak kajian yang mendapati bahawa terdapat kewujudan jurang ekonomi yang besar di antara lelaki dan wanita – Bekas Timbalan Perdana Menteri Malaysia, Dr. Wan Azizah Wan Ismail semasa berucap di pelancaran Konvensyen Wanita dan Keluarga Kebangsaan 2019, The Sun Daily [4]
Pakar telah menunjukkan bahawa jurang ini amat jelas terutamanya dalam sektor swasta kerana perkhidmatan awam telah meletakkan polisi untuk tidak mendiskriminasikan bayaran di Malaysia[5]. Walau bagaimanapun, apa yang perlu diambil kira adalah pekerja yang hidup dengan upah harian. Kebanyakan statistik yang kita ada adalah berdasarkan pada pekerja sepenuh masa atau mereka yang bekerja sendiri[1].
Di Malaysia, gaji median yang lebih tinggi dapat diperhatikan di negeri urban seperti Kuala Lumpur, Putrajaya dan Selangor. Negeri seperti Terengganu, Kedah dan Kelantan merupakan negeri yang tertinggal di belakang[2]. Walau bagaimanapun, tiada statistik rasmi yang menunjukkan perbezaan gaji antara jantina dalam setiap negeri yang boleh dirujuk.
Terdapat beberapa sebab di sebalik jurang yang wujud dan berdasarkan tinjaun yang telah dilakukan oleh Vase[6] dan YouGov,[7] responden berkongsi bahawa terdapat kewujudan jurang ini adalah disebabkan adanya tanggapan-tanggapan seperti sesetengah jantina tidak dapat melaksanakan tugas tertentu, tanggungjawab peribadi melebihi tanggungjawab professional, tidak sesuai untuk jawatan presiden, dianggap kurang menguntungkan kepada syarikat setelah menjadi ibu bapa serta kekurangan dari sudut pencapaian akademik.
Siling Yang Tidak Kelihatan Adalah Hadnya
Malah untuk memasuki pekerjaan yang formal, wanita telah diminta untuk memilih calon lelaki kerana pekerja wanita mungkin akan mengambil cuti pada masa hadapan dengan alasan seperti cuti bersalin dan menguruskan anak-anak. Berdasarkan perbincangan dalam kumpulan yang terlibat, status wanita memainkan peranan dalam proses pengambilan pekerja di mana syarikat lebih memilih wanita yang masih bujang[8].
Tidak dapat disangkal bahawa jawatan dalam bahagian pengurusan adalah pekerjaan yang mendapat bayaran paling tinggi di Malaysia[10]. Pada tahun 2020, UN Women melaporkan hanya 24% wanita berada dalam dalam bahagian pengurusan[11] dan ia adalah nisbah kedua terendah wanita kepada lelaki di rantau pada tahun 2018 [12].
Kekurangan wanita dalam posisi senior mungkin boleh dikaitkan dengan budaya ‘all-boys club’ yang mana secara tanpa sedar atau sedar, kita mengetepikan pekerja wanita untuk aktiviti sosial di luar tempat kerja[13]. Budaya ini menyebabkan pekerja wanita ketinggalan dari perbincangan mengenai pekerjaan yang mungkin berlaku secara spontan pada waktu tersebut dan menyebabkan ‘siling korporat’ yang wujud sukar untuk dibuang. Tambahan pula, pekerja wanita dilihat perlu untuk meluangkan lebih banyak masa mereka untuk menguruskan hal- keluarga jika dibandingkan dengan rakan lelaki mereka[14]. Hal ini membuatkan mereka kelihatan tidak sesuai untuk memegang jawatan dalam bahagian pengurusan.
Dihukum Kerana Pilihan Mereka
Menurut undang-undang Malaysia, wanita diberikan sembilan minggu cuti bersalin manakala lelaki disediakan dengan cuti isteri bersalin tanpa gaji[11]. Ia mungkin kelihatan adil, namun begitu, kelahiran anak-anak memerlukan kerjasama antara kedua-dua pasangan dan wanita sering diminta untuk membuat kompromi di antara kerjaya mereka dan tanggungjawab sebagai ibu[15]. Ditambah pula dengan pandemik yang melanda, penutupan institusi pendidikan menambahkan lagi tugas mereka lalu meningkatkan dilema serta berkemungkinan berlakunya pengurangan gaji[16].
“Tiada lagi isu yang disuarakan supaya undang-undang menunjukkan ‘bayaran yang sama rata’ dengan ‘kerja yang mempunyai nilai yang sama’ dalam sistem gaji. Ini besar kemungkinan kerana di sebalik mereka yang memperjuangkan hak pekerja iaitu organisasi pekerja, mereka dipenuhi dengan lelaki. Mereka gagal memahami bahawa ‘pekerjaan yang sama nilai’ dan kepentingannya kepada pemerkasaan ekonomi wanita.” – Irene Xavier, Pengarah Ekskutif, Persatuan Sahabat Wanita Selangor (PSWS), Malaysia Kini [17]
Menurut Randstad, wanita dihukum berdasarkan andaian bahawa apabila mempunyai ramai anak, mereka akan kurang berdedikasi dengan kerjaya mereka. Sebahagian yang lain menyangka bahawa wanita lebih terganggu dengan kehidupan profesional beliau apabila mempunyai lebih ramai anak[13]. Dengan persepsi yang ada ini, tidak pelik apabila sekurang-kurangnya 57% wanita Malaysia meninggalkan kerja dan kemudian memutuskan untuk memasuki pasaran kerja semula disebabkan keadaan tertentu[9].
Ibu tunggal menghadapi halangan yang lebih besar kerana pasaran kerja Malaysia yang tidak fleksibel. Kumpulan wanita ini memerlukan waktu kerja yang lebih senang diakses dan rangkaian sokongan lain untuk membolehkan mereka bekerja sepenuh masa. Hasilnya, ramai ibu bapa tunggal yang merupakan pencari rezeki tunggal keluarga mereka dan mempunyai sokongan keluarga yang terhad perlu mengambil beberapa pekerjaan sampingan untuk menampung keluarga[8].
Adakah Pendidikan Memainkan Peranan?
Walaupun mungkin ramai yang mencadangkan bahawa kekurangan pendidikan yang diterima oleh wanita adalah faktor kepada gaji yang lebih rendah, ini tidak semestinya benar. Lebih daripada 50% wanita Malaysia yang memasuki sektor pekerjaan didapati lebih berpendidikan daripada rakan sekerja mereka yang lelaki[18]. Walaupun 50% daripada wanita adalah graduasi dari kesemua jenis kelayakan, termasuk politeknik dan kolej-komuniti[18], peluang untuk melanjutkan pendidikan amatlah payah terutamanya bagi mereka yang mempunyai beban kewangan. Namun melanjutkan pendidikan adalah kunci mandatori untuk memasuki pekerjaan formal dan bersaing dengan rakan sekerja lelaki mereka[11]. Dengan halangan ini, kita boleh perhatikan jumlah yang lebih kecil bagi wanita muda Malaysia yang meneruskan kerjaya dalam bidang saintifik mereka[11] .
Majoriti wanita memasuki bidang kemanusian dan seni liberal daripada bidang yang banyak didominasi lelaki seperti sains fizikal yang memerlukan kemahiran teknikal yang tinggi[13,15]. Gambaran suram yang sama dilaporkan oleh UN Women pada tahun 2020 iaitu hanya 26% graduan adalah wanita bagi bidang sains, teknologi, kejuruteraan dan matematik (STEM)[11]. .
Pilihan pendidikan tertiari selanjutnya memberi kesan kepada gaji yang mereka terima kerana pekerjaan dengan kemahiran yang lemah menetapkan gaji yang lebih rendah[15]. Gaji permulaan untuk eksekutif sumber manusia dengan 2-3 tahun pengalaman adalah minimum sebanyak RM2800, dibandingkan dengan seorang jurutera awam iaitu RM4000[19]. Dalam pasaran pekerjaan kompetitif, wanita mengatakan bahawa mereka akan merebut apa-apa peluang pekerjaan walaupun bayaran yang diterima lebih rendah berbanding dengan rakan sekerja mereka yang lelaki[15].
Sektor Pekerjaan ‘Wanita’
Lantikan pekerja wanita dalam sektor yang konvensional seperti pembelian, hospitaliti dan kerja-kerja penjagaan mendapat impak yang amat besar oleh Perintah Kawalan Pergerakan (PKP) dan pandemik COVID-19. Penglibatan wanita yang lebih tinggi dalam sektor-sektor ini walaupun pekerjaan tersebut mempunyai gaji yang rendah dan mempunyai pasaran ekonomi yang tidak menentu memburukkan lagi jurang pendapatan antara jantina[20].
Jurang pendapatan antara jantina ini bukan sahaja mengenai pekerja kolar putih dan pekerja kolar biru. Isu ini tidak dilaporkan dan sering berlaku dalam masyarakat marginalisasi. Diburukkan keadaan dengan kemiskinan dan kekurangan maklumat majoriti masyarakat pedalaman melakukan pekerjaan yang berpendapatan rendah seperti pertanian[21]. Melalui surat terbuka kepada MalaysiaKini, Persatuan Sahabat Wanita Selangor (PSWS) menyatakan bahawa peraih getah dan pekerja pakaian seragam di Malaysia yang kebanyakannya dipelopori wanita marginalisasi dibayar lebih rendah jika dibandingkan dengan mengumpulkan kelapa sawit dan bekerja di kilang automotif[17].
Nilai yang lebih rendah telah dilekatkan kepada pekerjaan yang sering tradisionalnya dipelopori wanita dan wanita marginalisasi mempunyai akses yang terhad untuk bekerja dalam industri automotif atau ladang kelapa sawit kerana sifat fizikal pekerjaan itu sendiri[17]. Data juga menunjukkan bahawa sekurang-kurangnya 24% wanita bekerja dalam pekerjaan[11] yang membahayakan mereka dengan pulangan yang tidak setimpal. Selain itu, model bahawa lelaki yang harus mencari rezeki masih diguna pakai dalam masyarakat pedalaman dan wanita perlu menjaga rumah[15].
Kos Diskriminasi Jantina Dalam Pendapatan
Kami berharap pada tahun 2021, wanita dan lelaki dilayan dengan adil dan saksama di tempat kerja. Faktor yang dinyatakan seperti kehadiran siling kaca yang tidak kelihatan, kekurangan pencapaian akademik, pilihan peribadi dan sektor yang selalunya dipelopori wanita[6,7] ini hanyalah diskriminasi yang sudah lama wujud dalam masyarakat. Untuk wanita Malaysia, mereka masih dianggap sebagai seseorang yang perlu menguruskan rumah tangga seterusnya menghalang mereka menyertai sektor buruh[11,15].
Oleh kerana syarikat memandang rendah hasil kerja dan kemampuan mereka, sekurang-kurangnya 50% wanita telah menerima tidak kurang dari satu jenis diskriminasi jantina di tempat kerja[22].Wanita juga tidak diminta untuk masuk dalam bilik yang dipenuhi lelaki. Dalam membina masyarakat progresif, ia adalah satu soalan iaitu untuk memaksimumkan kemasukan wanita ke dalam tenaga buruh bersama-sama dengan mendorong mereka ke hadapan untuk mendapatkan gaji yang lebih baik.
Data menunjukkan bahawa sebagai sebuah negara, kita masih mempunyai perjalanan yang panjang untuk membasmi ketidaksamaan dihadapi oleh wanita di tempat kerja. Walau bagaimanapun, terdapat organisasi yang sedar dan aktif meletakkan polisi untuk menghapuskan jurang ini. Tambahan juga, organisasi ‘change making’ seperti kumpulan hak wanita, telah mengetengahkan tentang jurang pendapatan antara jantina dan memperkasakan wanita di tempat kerja. Mendengar suara mereka, pelbagai institusi kerajaan telah melaksanakan beberapa langkah untuk menangani masalah ini.
Mari kita lihat dengan lebih lanjut inisiatif yang telah diambil pembuat polisi dan seumpamanya serta langkah yang boleh diambil oleh pelbagai pihak untuk mengatasi jurang pendapatan antara jantina di Malaysia. Baca Bahagian Dua artikel ini.
Explore our sources:
- OECD (2021), Gender wage gap (indicator). doi: 10.1787/7cee77aa-en (Accessed on 8 September 2021) Link
- Department of Statistics Malaysia. (2021). Salaries & Wages Survey Report, Malaysia, 2020. Link
- World Economic Forum. (2021). Global Gender Gap Report 2021. Link
- The Sun Daily. (2019). Female Labour Force Must be Utilised: Wan Azizah. Link
- B. Lim. (2019). Women Left Behind? Closing the Gender Gap in Malaysia. Link
- I.Lim (2020). Do Malaysians think men and women receive different pay? Two out of five polled say ‘yes’. The Malay Mail. Link
- K.Ho. (2019). Majority of Malaysians do not understand the gender pay gap. YouGov. Link
- N.Weimann-Sandig. (2020). Malaysia and Its Transition Process Towards More Gender Equality at the Labor Market: Result from A Qualitative Study. Malaysian Journal of Social Sciences and Humanities (MJSSH). Vol 5 (7). pg 7-22.
e-ISSN: 2504 – 8562 - S. Menon. (2021). INTERACTIVE: More policies needed to overcome unemployment among young M’sian women. The Star. Link
- iMoney. (2021). Which Jobs Earn The Highest Salaries in Malaysia?. Link
- UN WOMEN. (2020). The State of Women’s Economic Empowerment in the Indian Ocean Rim. Link
- Investing in Women.(2018). How the gender pay gap varies across south-east Asia. Link
- Randstad. (2020). What women (and) men can do to close the gender pay gap. Link
- Greenhaus, J. H., Peng, A. C., & Allen, T. D. (2012). Relations of Work Identity, Family Identity Situational Demands, and Sex with Employee Work Hours. Journal of Vocational Behavior, 80, 27–37. doi:10.1016/j.jvb.2011.05.003
- N. Abidin and A. Ismail. (2021). Gender and Labour Force Participation in Malaysia: Current Research and Future Direction on Gender Egalitarianism. International Journal of Academic Research in Progressive Education and Development. 10 (2), 348-360.
- Landivar, L., Ruppanner, L., W Scarborough, W., & Collins, C. (2020). Early signs indicate that COVID-19 is exacerbating gender inequality in the labor force. SOCIUS, 6, 1-3. Link
- I.Xavier (2020). LETTER | Women workers being robbed of hard-earned wages. MalaysiaKini. Link
- The World Bank (2019). Breaking Barriers: Toward Better Economic Opportunities for Women in Malaysia. Link
- PersolKelly. (2021). 2021 Malaysia Salary Guide. Link
- T. Alon, M. Doepke, J.Olmstead-Rumsey & M. Tertilt. (2020). The Impact of COVID-19 on Gender Equality. National Bureau of Economic Research. Link
- Prime Minister’s Department. (2010). Economic Transformation Programme: A roadmap for Malaysia. Pemandu. Link
- S. Indramalar. (2020). Over 50% of women have been harassed and judged at work, survey finds. The Star. Link